Flirten met de zwaartekracht

TransAlp Handbiketocht 2025: adembenemend mooi Offroad!

Gymleraar Reinier Bos van de stichting ‘Beleef de Bergen’ is een gecertificeerde berggids. Samen met zijn vrouw Marieke (leerkracht op een Mytylschool) is hij, wandelend of fietsend, veelvuldig in de bergen te vinden. Marieke overlijdt aan kanker maar voordat ze dood gaat, spoort ze Reinier aan om die beleving van de bergen ook met anderen te delen. Na haar overlijden vat Reinier daarom het plan op om met een klein groepje handbikers offroad de Alpen over te steken van Zuid Duitsland/Oostenrijk naar Italië. Om zo de wens van Marieke uit te laten komen en ter nagedachtenis aan haar.

En zo geschiedde in de tweede week van september 2025, na een lange (super goede) voorbereiding van Reinier en zijn maat en mountainbiker Erik Maartens. Martijn, broer van Erik, is ‘de derde man’: fantastisch goed in logistiek, de man die de gehuurde bus met aanhanger bestuurt en zorgt dat alle rolstoelen en bagage elke keer op de plaats van bestemming komen. Zeven geoefende/ervaren handbikers nemen deel aan de TransAlp 2025: Theo, Arnoud, Cees, Karin, Sebastiaan, Elgon en Kees. Een mix van sporters met cervicale-, thoracale- en partiele laesie, en offroad handbike gek. Allen met een topsport/wedstrijdsport achtergrond.

TransAlp Maandag 8 September

De plaats Telfs in Oostenrijk is ons startpunt. We beginnen met 20 km klimmen over gravel routes (geen asfalt te bekennen dus…) naar de berghut op de top. En klimmen is dan ook echt klimmen: degene die de Handbike Battle gedaan hebben weten wat klimmen is: deze Battle klim echter maal twee, dus zonder motor niet haalbaar. Ieder van ons probeert de sterke Praschberger motor ondersteuning toch zo laag mogelijk te houden omdat we niet zeker weten of we wel gaan uitkomen met onze accucapaciteit...

Onderweg: adembenemend mooi: steile rotswanden, watervallen, koeien met grote bel om de nek op de gravel paden, bos en toch open landschap wat verre uitzichten over ongelooflijk mooie natuur en rots bergwanden mogelijk maakt. Dan houdt plots de boomgrens op en komen we op open rots gebied en nog steeds: klimmen, klimmen en klimmen... maar dan: we komen boven en daar is dan de berghut waar we koffie kunnen bestellen, een boterham kunnen eten en buiten in de zon genieten van nóg mooiere natuur en vergezichten!

Daarna de afdaling: eerst met 6 km/uur want erg rotsachtig: een hogere snelheid is gewoonweg niet mogelijk. Slalommen om de grote stenen te ontwijken, maar ook vaak stilstaan om om je heen te kijken. Zelf heb ik met de handbike gereden in Nieuw Zeeland, Zuid Afrika, Amerika, Mexico, Pyreneeën, Zweden, Duitsland maar deze tocht overtreft toch alles wat natuur beleving betreft! “Beleef de Bergen”: die slogan krijgt nu inhoud voor mij én m’n fietsmaten.

Als we weer bij de boomgrens komen wordt het pad weer fijner gravel waardoor we met 50 km/uur af kunnen dalen: niet harder en wel af en toe flink in de remmen, want veel haarspeldbochten en oppassen want met die snelheid slip je snel over het gravel en wanneer je door zou schieten lig je wel in één keer 200 meter lager… We komen heelhuids beneden: wat een eerste dag!

TransAlp Dinsdag 9 september

Vandaag snapte ik pas goed waarom Reinier en Erik de meest vaardige Offroad handbikers mee wilden op deze Alpentocht… Extra vroeg opgestaan om later de dag de regen voor te zijn. 20 km klimmen langs een smal ruig gravelpad dat langs de berg van die dag omhoog cirkelde. Je moet hier geen hoogtevrees hebben want ‘over de rand’ alleen afgrond. Fantastisch mooi! Nóg mooiere uitzichten dan gister. In de bovenste berghut, ver boven de boomgrens, warme koffie om vervolgens ontzettend steil af te dalen. Remmen, remmen en nog eens remmen en dan toch nog door gewicht, rijder/bike, steilte berg én los gravel, gewoon naar beneden te glijden/slippen...

Eenieder van ons kon gelukkig de slippartij stoppen vóór de vele haarspeldbochten, zodat we óp de berg bleven en niet ongewild 100 meter lager. Maar wat een beleving! Theo en ik grapten onderweg al slippend naar beneden dat we samen al veel meegemaakt hebben - wheelend en handbikend -maar dat het erop lijkt dat naarmate we ouder worden de uitdagingen (of wij?) ook steeds gekker worden. Nu zijn we 65 plus, maar wat gaan we dan in godsnaam handbikend doen wanneer we 75 plus zijn? Beneden aangekomen stond de logistieke Martijn met de bus en aanhangwagen met de rolstoelen klaar: vanuit de rolstoel katheteriseren gaat toch net wat makkelijker dan vanuit de Offroad handbike. De regen bleef nog even weg dus besloten we om nog een berg ‘te doen’. Nu ‘slechts’ 8 km omhoog over gravel maar zo steil af en toe dat de sterke motor het voorwiel liet slippen over het gravel en we toch hier en daar een duwtje nodig hadden van buddy’s Reinier en Erik om onze weg te vervolgen. Prachtig uitzicht boven over het meer. Dan als beloning voor de klimpartij weer afdalen. Met grote snelheid deze keer wat betekende dat je tijdig voor de bocht die voor je opdoemde, je bike over de midden bobbel van het pad moest hebben gestuurd zodat de bike al naar de binnenbocht hing wanneer je erdoor ging. Deed je dat verkeerd dan moest je vol in de remmen om niet uit de buitenbocht te vliegen. Dus ja, vandaag snapte ik waarom Reinier alleen geoefende handbikers wilde voor deze TransAlp tocht. Beneden aangekomen moesten we nog 15 km om naar het onderkomen te gaan en helaas hielden we dat niet droog. Iedereen had echter z’n regenkleding al aangetrokken dus we werden niet tot op de huid nat. Wat een dag weer.

TransAlp Woensdag 10 September

Bikkeldag. Regendag. Eerst 12 km aanrijden, zo goed als vlak, naar de gondelbaan in Fugen. Elke Praschberger bike, mét rijder erin, past net in een skilift-gondel. Dat is natuurlijk ook een belevenis om 1200 meter omhoog te gaan zittend in je bike hangend in een gondel! Boven aangekomen biken we 12 km omhoog en omlaag naar Hoog Fugen. Het regent constant en we schuilen ergens onder een afdak waar ook een openbaar toilet is. Zittend katheteriseren in je bike met regenkleding aan, is natuurlijk niet echt een pretje maar er is geen andere keuze. Daarna volgt echter een wonderschone Alpentocht, 1200 meter hoog klimmend over paden die steeds smaller worden. We kunnen niet voorkomen dat we onder de koeienstront komen te zitten want dat ligt soms 10 cm dik, en nat, over het gehele pad en komt via de wielen overal te zitten.

Eerst rijden we in de wolken en hebben daardoor eigenlijk niet door dat we op slechts een smalle richel rijden. Geen stuurfouten maken dus…Op gegeven moment komen we boven de wolken te rijden die in het dal blijven hangen en zien we pas hoe steil het is en hoe diep de afgrond. Boven weer een berghut met heerlijke koffie en appelcake. We dalen af. Dan de laatste berg van die dag: 800 meter klimmen met 4 keer stukken over rotskeien die zo steil zijn dat we er zonder duwen door onze 2 buddy’s niet overheen komen. Arme Reinier en Erik. Dan dalen we af naar Tux. ‘Het venijn zit in de staart’ want beneden aangekomen is de weg versperd en moeten we toch eerst weer een stuk omhoog voordat we, via een andere toegangsweg, bij ons onderkomen arriveren.

‘Beleef de bergen’ en verleg je fysieke en mentale grenzen. Nou, vandaag hebben we die grenzen wel opgezocht wat bleek in de evaluatie van die dag: 65 km gereden vandaag met 2200 hoogte meters, kletsnat geregend, daardoor tot op het bot koud geworden en koude, gevoelloze vingers in kletsnatte handschoenen wat remmen moeilijk maakte. En moe. Maar we hebben het gehaald en na een warme douche voel je je al snel beter.

TransAlp Donderdag 11 September

We rijden Tux uit en gaan direct klimmend omhoog. Vandaag ‘slechts’ 1100 hoogtemeters. Maar er wacht ons het meest spannende stuk van de gehele TransAlp: we moeten een berg over met net onder de top een 1.5 km lang ruig rotspad met grote omhoog stekende stenen. Het pad heeft de breedte van onze handbikes en vaak maar 10 cm extra breedte aan de helling kant. Als je omvalt hang je over een schuine berghelling met het risico om minstens 200 meter omlaag te tuimelen met bike en al en……drie van ons vallen ook om (gelukkig niet tegelijkertijd), blijven stil op de rand hangen wachtend op hulp en de buddy’s moeten vol aan de bak om erger te voorkomen. Een mountainbiker (uiteraard ook met motor) die vanuit de tegenover gestelde richting komt wordt boos dat wij dit doen met driewielige voertuigen en verklaart ons voor gek. Een van ons geeft 's avonds aan dat hij dit niet nog een keer gaat doen. De anderen geven aan dat dit inderdaad wel het uiterste is wat mogelijk is, fysiek en mentaal, voordat het écht onverantwoord wordt…. Toch vinden we allen dat onze mountaineer buddy’s de risico’s goed hebben ingeschat en ons hebben gebracht tot het uiterste van ons fysieke en mentale kunnen. En daar gingen we toch voor?! We bereiken uiteindelijk de top en kunnen op een zonovergoten terras bijkomen en eten. Daarna de afdaling van 12 km tot het dorp waar Martijn klaarstaat met de bus met aanhanger. De bikes gaan de aanhanger in en wij gaan met een taxibusje naar het volgende hotel. Wat een dag weer……

TransAlp Vrijdag 12 September

Onze laatste dag in de Praschberger bikes. Ook deze dag verloopt zonder materiaalpech en zonder één lekke band gedurende de hele week! Eerst rijden we 5 km omhoog en omlaag langs dorp en snelweg. Het begint hard te regenen en we vinden een kleine beschutting onder de luifel van een hotel (dat helaas dicht is). Vandaag gaan we de laatste berg over naar Italië. 1500 meter omhoog met steile stukken van 22 procent. De motor trekt dat wel maar de te losse ondergrond van grote stenen laat onze voorwielen slippen waardoor onze buddy’s weer, voor de laatste keer deze week, hard nodig zijn voor het noodzakelijke duwwerk. Uiteindelijk komen we boven en wanneer de wolken dan wegdrijven, hebben we wederom een magnifiek uitzicht over het dal en berg aan de overkant.

Reinier spoort ons aan om 5 minuten dit uitzicht op ons in te laten werken voordat we weer gaan afdalen richting eind bestemming: een moment van bezinning op een fantastische offroad week samen in de bergen. Na 5 minuten doodse stilte van onze kant drijft een grote wolk nevel langzaam voorbij als afsluiting van dat persoonlijke bezinning moment: Marieke?