Onderzoek onder deelnemers aan de HandbikeBattle

Wat is het effect van trainen op je lichaamssamenstelling?

Overgewicht is wereldwijd een groot probleem. Bij rolstoelgebonden mensen met een dwarslaesie is dit niet anders. Sterker nog, in deze groep komt overgewicht erg vaak voor. Dit komt met name omdat het energieverbruik anders is. Enerzijds is het rustenergieverbruik verminderd omdat de spiermassa onder het laesieniveau is afgenomen, anderzijds is het door het zittende bestaan ook veel lastiger om genoeg energie te verbranden bij dagelijkse activiteiten en sport.

BMI

Een veel gebruikte maat voor lichaamssamenstelling is de Body Mass Index (BMI), deze wordt als volgt berekend: gewicht (kg) / (lengte (m))2. De afkappunten voor wat een gezonde BMI is, verschiltlen voor mensen met een dwarslaesie ten opzichte van mensen zonder dwarslaesie.

Standaard BMI afkappunten

18.5 – 24.9 kg/m2	Normaal
25 – 29.9 kg/m2	Overgewicht
> 30 kg/m2	Obees

BMI afkappunten voor iemand met een dwarslaesie

< 22 kg/m2	Normaal
22 – 24.9 kg/m2	Overgewicht
> 25 kg/m2	Obees

Hoewel BMI vaak wordt gebruikt, heeft het ook nadelen. Als je gaat trainen bijvoorbeeld, dan kan je vetpercentage afnemen en je spiermassa toenemen. Dit is positief. Dit zie je echter niet terug in je BMI, dat komt omdat je gewicht niet is afgenomen door de toegenomen spiermassa. Er zijn natuurlijk ook andere maten die iets zeggen over lichaamssamenstelling, bijvoorbeeld: gewicht, buikomvang en het vetpercentage.

Het doel van deze studie was om te kijken wat het effect is van trainen voor de HandbikeBattle op de lichaamssamenstelling. Hierbij werden de hier boven genoemde maten voor lichaamssamenstelling onderzocht.

Metingen

Om deze vraag te beantwoorden, werden 18 deelnemers met een dwarslaesie van de HandbikeBattle 2016 gemeten. Zij werden gemeten vóór de trainingsperiode (rond februari), en ná de trainingsperiode (in juni tijdens de HandbikeBattle-week). Hierbij werd onder andere een inspanningstest uitgevoerd en werden de maten voor de lichaamssamenstelling gemeten: het gewicht, de BMI, de buikomvang, en het vetpercentage door middel van huidplooimetingen en metingen met een Bodystat apparaat. De deelnemers trainden gemiddeld drie keer per week. Drie van de deelnemers hebben specifiek op gezonde voeding of dieet gelet, het grootste deel van de deelnemers heeft dat niet gedaan.

Conclusie

Samenvattend werd gevonden dat de fitheid van de deelnemers erg verbeterde (17% toename in vermogen). De maten voor de lichaamssamenstelling verbeterden echter maar een klein beetje: het gewicht verminderde met 1.7%, de BMI veranderde niet, de buikomvang verminderde met 1.4% en het vetpercentage verminderde met 2.8%. Het lijkt er dus op dat er meer nodig is om grote veranderingen in lichaamssamenstelling te bewerkstellingen. Mogelijk dat vaker trainen in de week, een specifiek dieet, of een combinatie hiervan, een groter effect hebben.

Dit artikel is een samenvatting van het volgende originele artikel 'Groot de S, Kouwijzer I, Baauw M, HandbikeBattle, Broeksteeg R, Valent LJ. Effect of self-guided training for the HandbikeBattle on body composition in people with spinal cord injury. Spinal Cord Series and Cases 2018, 4:79'. Je kunt het volledige artikel hier lezen. Indien je vragen hebt over het onderzoek, neem dan contact op met ons via onderzoek@handbikeBattle.nl.

23-11-2018