De sportieve drijfveren van Jennette Jansen

Na een lange carrière als topsporter  op acht Paralympische Spelen doet Jennette Jansen (56 jaar) nu een stapje terug. ‘Parijs was mijn laatste paralympische toernooi. Maar ik blijf nog wel trainen voor Wereldbekerwedstrijden en voor de Nationale Handbike Competitie.’ Wat drijft deze sportvrouw in hart en nieren?

Op de oprit van haar huis in Westerhaar wappert, achterop haar snelle handbike van carbon, een rood-wit-blauw vlaggetje. Jennette heeft zojuist een lange duurtraining afgewerkt in noord-Overijssel – 75 kilometer. In de huiskamer staan enkele sporttrofeeën discreet in een kast. ‘Hier bewaar ik mijn belangrijkste medailles en een enkele foto. De rest ligt boven.’

De eerste gouden Paralympische medaille in Seoel, met het wheelen.

Jennettes sportieve carrière is uitzonderlijk lang. Haar eerste Paralympische successen - drie gouden medailles - boekte ze op 20-jarige leeftijd in 1988 in Seoel (filmpje boven) bij het wheelen (een atletiekonderdeel), en ook in Barcelona (1992) scoorde ze podiumplekken. Op de Spelen van 1996, 2000 en 2004 maakte Jennette deel uit van het Nederlandse rolstoelbasketbalteam. Toen stopte ze met topsport en koos voor een kantoorbaan en een sociaal leven. Maar in 2016 behaalde ze in Rio toch weer een medaille, nu met de handbike. Dat ging via Tokio door tot in Parijs dit jaar. Haar lange erelijst vind je hier.

Topsport is veeleisend. Hoe houd je het vol om dag-in-dag-uit te trainen voor wedstrijden op het allerhoogste niveau?

‘Ik bezit een sterke intrinsieke motivatie, ik doe het voor mezelf. Ik wil niet verliezen, want dat beschouw ik als afgaan. Ik sport ook om me te bewijzen. Om te laten zien wat ik allemaal kan met mijn twee geamputeerde benen en scoliose (scheve rug). Een pluspunt van hard trainen is dat het lichaam endorfine aanmaakt, dat werkt verslavend.’ Na een topsportpauze van acht jaar zag ze in 2012 de Olympische en Paralympische Spelen van London op tv. Jennette was in die periode in de ziektewet vanwege een schouderoperatie. Na de schitterende rekstokoefening van Epke Zonderland en de gouden wegwedstrijd van Marianne Vos dacht ze: “Daar had ik ook bij willen zijn”.

Parijs, 5 september 2024, 12.03 uur. Na de zilveren huldiging voor haar laatste wegrace rolt Jennette tussen het publiek. Dan ziet Bert haar. Hij tilt Jennette omhoog uit de rolstoel. Een innige omhelzing volgt. Het Paralympisch avontuur is volbracht!

Maar: ze was na 2004 toch bewust gestopt met rolstoelbasketbal? Ze wilde toch een sociaal leven opbouwen? Inderdaad, maar intussen was ze – voor de lol - recreatief blijven trainen in haar handbike. En ook had ze Bert Seijen ontmoet en waren zij samen een relatie begonnen. Bert is een grote, enthousiaste wielrenner. Hij opperde dat Jennette best weer fulltime kon gaan sporten. Hij trainde vaak met haar mee. Samen trokken ze in de caravan naar wedstrijden in binnen- en buitenland. Zo begon in 2013 haar sportieve carrière weer, nu in het handbiken. Toch besefte Jennette maar al te goed dat ze niets cadeau zou krijgen. ‘Ik wist, dat ik er alles voor zou moeten doen. In 2017 besloot ik mijn kantoorbaan op te zeggen en gebruik te maken van een stipendium van NOC-NSF, hierdoor kon ik fulltime gaan sporten. Ik kon eindelijk mijn trainingen, trainingskampen en wedstrijden gaan doen zonder werkstress.’

Waarom ben je al die tijd bij dezelfde trainer gebleven?

‘Collega-handbiker Johan Reekers raadde me destijds aan om contact op te nemen met een Duitse trainer, Ralf Lindschulten. Tegen hem zei ik: ik wil 32 km per uur rijden in plaats van de 30 per uur waarmee ik in het Franse Rosenau tekort was gekomen ten opzichte van mijn tegenstanders. “Dat doen we”, antwoordde Ralf. Sindsdien maakt hij voor mij specifieke schema’s die gebaseerd zijn op regelmatige tests in zijn laboratorium in Hannover. Ik voer die trainingsschema’s altijd punctueel uit. Dat geeft me houvast en vertrouwen, want zijn aanpak werkt.’

Tot 2018 reed je in een kniezitter, daarna in een ligger. Hoe kan dat?

‘Volgens de classifiers waren in 2013 voor mij de H5-klasse en een kniezitter onomstreden. Ik had immers een dubbele amputatie? Zelf kreeg ik daar steeds meer twijfels over. Door de scoliose had ik in de kniezitter structurele balansproblemen. Ik vloog vaak uit de bocht, met pijnlijke consequenties. Dus vroeg ik na een Dexa-scan een her-classificatie aan voor de H4. Ik bleek in één been geen kracht te hebben. Mijn heup schoot bijna uit de kom, mijn onderste rib raakte mijn heupbot; tijdens de voorwaartse beweging in mijn handbike schuurde het bot dus telkens langs mijn heupbot. Gelukkig kreeg ik die nieuwe classificatie. Sindsdien rijd ik in liggende positie. Ik hoef me niet meer krampachtig in balans te houden. De H4-ligbike geeft me vrijheid. Ik kan gewoon al mijn kracht kwijt.’ En zo werd Jennette in haar nieuwe klasse ineens een veel-winnares. Met het Paralympisch jaar 2021 als hoogtepunt van haar rijkgevulde palmares: goud in Tokio in de wegrace en brons op de tijdrit. En later op het WK in het Portugese Cascais zelfs twee keer goud! De laatste Spelen in Parijs waren goed voor zilver in de wegwedstrijd en een vierde plek op de tijdrit.’

In 2028 wil je niet meer starten in Los Angeles. Hoe ziet je sportieve toekomst er nu uit?

‘Het is wel duidelijk dat een nieuwe Paralympische cyclus van vier jaar er niet meer in zit. Het grote verschil is dat ik de sport vanaf nu wat relaxter wil gaan doen, met minder stress en meer genieten. Ik blijf in 2025 in ieder geval trainen voor Wereldbekerwedstrijden. En ik wil me vaker tonen bij NHC-wedstrijden in Nederland, daar ben ik destijds ook begonnen. Daarnaast wil ik me inzetten om beginnende handbikers te interesseren voor de wedstrijdsport. Ik denk nog na over hoe dat zou kunnen. Maar ik zie een potentieel bij de HandbikeBattle. In die vijver wil ik mensen opvissen om verder te gaan met sporten. Uit eigen ervaring weet ik hoe sport helpt om je “normaal" te voelen. De sport heeft mijn leven heel veel extra’s gegeven. Dat gun ik anderen ook van harte!’

Tekst: Rogier Wiercx/handbiken.nl